ارزیابی خطوط اتوبوس رانی با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی و تحلیل پوششی داده ها، مطالعه موردی: خطوط اتوبوس رانی تهران

خطوط اتوبوس رانی شهر تهران، هم از جنبه عملکردی مانند مصرف سوخت و یا استهلاک زیاد اتوبوسها، و هم از جهت مکانی مانند مکان ایستگاهها و یا میزان دسترسی، در وضعیت مناسبی قرار ندارند. بنابراین ارایه روش کارآمدی که با در نظر گرفتن هر دو جنبه شاخصهای عملکردی و مکانی به ارزیابی عملکرد خطوط اتوبوس رانی بپردازد، ضرورت دارد. در این تحقیق با ترکیب مدل تحلیل پوششی داده ها و سامانه اطلاعات مکانی، کارآیی خطوط اتوبوس رانی ارزیابی می شود. از سامانه اطلاعات مکانی برای تهیه شاخصهای مکانی و از مدل تحلیل پوششی داده ها برای محاسبه کارآیی خطوط استفاده می شود. برتری این مدل، تخصیص وزن به شاخصها توسط خود مدل تحلیل پوششی داد ههاست، به گونه ای که هر خط بهترین مقدار کارآیی ممکن را داشته باشد. شاخصهای تعداد ایستگاه ها و مصرف سوخت، به عنوان شاخصهای ورودی و شاخصهای تعداد افراد ناتوان در استفاده از سرویس و جمعیت تحت پوشش هر خط، به عنوان شاخصهای خروجی در نظر گرفته شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از میان 14 خط مورد مطالعه، 5 خط دارای کارآیی بالا و 8 خط دارای کارآیی متوسط و 1 خط دارای کارآیی ضعیف است.